TEMMUZ 2022  - “AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI”

TÜRK-İŞ’in, çalışanların geçim koşullarını yansıtan ve (1987’den bu yana her ay) düzenli olarak yapılan ancak Ocak 2022 tarihinden itibaren beslenme kalıbı içindeki besin türlerinin ağırlığı bilimsel görüş doğrultusunda yenilenen bağımsız araştırmasına göre TEMMUZ, 2022 (sonu)  itibariyle;

·         Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması:

Açlık Sınırı                     :  6.839,64 TL              

·         Dört kişilik bir ailenin yapması gereken gıda harcamasıyla birlikte giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık v.b. gibi insan onurunun gerektirdiği aylık zorunlu ihtiyaçları karşılayabilmesi için yapması gereken harcama (ücret düzeyi değildir):

Yoksulluk Sınırı             :  22.278,98 TL    (Haziran 2021’e göre  %128,4

 artmıştır)

·         Bekar bir çalışanın aylık yaşam maliyeti    :  8.929,14 TL

·         Aylık net asgari ücret                                 :  5,500  TL

Hesaplanan tutarlar ücret düzeyi olmayıp haneye girmesi gereken toplam gelir miktarıdır. Her ayın son haftasında, TUİK istatistiklerinden yaklaşık 1 hafta önce açıklanan sonuçlar, tüketici fiyatlarındaki artış eğilimini yansıtan “öncü gösterge” niteliğini taşımaktadır. Sonuçta hesaplanan açlık ve yoksulluk sınırları ile ailelerin elde ettikleri gelir arasındaki fark geçim zorluğunun boyutlarını göstermektedir.  Çalışan sayısının sınırlı olduğu ailelerde kişi başı yapılması gereken harcama tutarı yetersiz kalmaktadır.

Görüleceği üzere kendi geçimini sağlamak durumunda bulunan bekâr bir işçinin aylık geçim maliyeti ile Temmuz 2022 itibariyle yeni belirlenen asgari ücret arasındaki fark (-) 3.429 TL’dir.  Çalışanların yaklaşık yarısından fazlası asgari ücretle çalışmakta ve milyonlarca emekli bu düzeyin altında maaş almaktadır.  Kayıtlı istihdamım yarısından fazlası da asgari ücret tutarında bir gelir elde etmektedir.  Asgari ücret temel gelir niteliğinde değildir. Ücretlilerin çoğunun Uluslararası Çalışma Örgütünün(ILO) “insan onuruna yaraşır iş” olarak nitelendirdiği bir işle yaşamlarını sürdürme olanağı olmadığı görülüyor.

Araştırmaya göre enflasyon ile hayat pahalılığı bir arada seyrediyor.  Gelir artışları gıda fiyatlarındaki artışın çok altında kalan yoksul vatandaşlar beslenmede zorluk yaşıyorlar.  Resmi verilere göre geçen ay itibariyle gıda enflasyonu % 94 olmuştur. OECD ülkeleri içinde Türkiye’ nin bir altı sırasında gelen Litvanya’ nın yıllık gıda enflasyonu %28,5’ dur.  Dar gelirli hane halkının tüketim harcamaları içinde gıdaya ayırdığı pay giderek hızla artıyor.  Zaten 4 kişilik bir ailenin açılık sınırı daha ilk aydan yeni asgari ücretin 1.340 TL altında.

Araştırmaya göre genel ekonomik tabloya bakıldığında dövize olan talebi azaltmak ve TL’ sının değer kaybını önlemek amacıyla oluşturulmuş Kur Korumalı Mevduat uygulaması sonucunda yılın ilk dört ayında hesap sahiplerine ödenen meblağ nüfus başına 435 TL’dir.  Üstelik Dolar tekrar hesabın yürürlüğe konulduğu ayki seviyesine gelmiştir.  Diğer yanda Türkiye 3 büyük derecelendirme kuruluşu tarafından yatırım yapılamaz ülkeler sınıflandırılmasında değerlendirilmiştir.  Türkiye’ nin kısa vadeli dış borcu 182,3 milyar Dolar TCMB brüt rezervleri 98,3 milyar Dolar seviyesindedir.

TL’nin giderek değer kaybetmesi sonucunda dışa bağımlı üretim girdileri ve ulaştırma maliyetleri dolayısıyla fiyatlar da aynı anda artmaktadır.

 “İnsana yakışır” yaşam şartları sağlamak sosyal politikaların önceliğidir.  Hâlihazırda Türkiye’deki asgari ücret AB ülkelerine göre düşük seviyededir. 

2022 yılı için iki kez belirlenen asgari ücretin insanca yaşamı olanaklı kılacak bir seviyede görünmemektedir. “Zorunlu ihtiyaçlar için geçen yıla göre yapılması gereken ek harcama tutarı kadar hane halkı gelirinde artış sağlanamadığı durumda aradaki fark daha fazla yoksullaşmaktır.” 

Raporda TÜRK-İŞ’ in doğrudan piyasadan, market ve semt pazarları sürekli dolaşılarak tespit ettiği ve yoksul kesimlerin harcamalarında ağırlık yer tutan gıda harcamalarında (Ankara);

·         Bir önceki aya göre değişim oranı                   %  7,2

·         Son 12 ay itibariyle değişim oranı                   % 128,44

----------------------------------- 

*Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre,

Haziran 2021 –  Haziran 2022 Tüketici Fiyatları Değişim Oranı:  % 78,62