ITUC’ un 148 ülkeyi ve uluslararası (ILO Sözleşmelerine ve temel çalışma haklarına dayalı) kabul görmüş 97 göstergeyi dikkate alarak işçi haklarının hem yasalar temelinde hem de uygulamada ne derecede korunduğunu değerlendirmek amacıyla 2022 yılında yinelediği araştırmaya göre;
Avrupa’ daki koşullara bakarsak, birçok ülkede toplu pazarlık hakları şiddetle ihlal edilmiş, Doğu Avrupa ülkelerinde bağımsız sendikal hareketler kuvvetli bir biçimde bastırılmıştır; (Süren ihtilaf nedeniyle Rusya ve Ukrayna araştırmaya dahil edilmemiştir.)
Avrupa ülkelerinin, - % 72’ i grev hakkını ihlal etmiş,
- % 54’ ü toplu pazarlık hakkını ihlal etmiş,
- % 41’ i işçileri sendika kurma ve sendikaya üye olma hakkının dışında tutmuş,
- % 32’ sinde işçilerin adalete erişmeleri engellenmiştir.
2022 yılında işçiler;
- Geçmişten gelen eşitsizlikler
- İklim krizi
- Pandemi dolayısıyla yaşam kaynaklarının kaybı
- Çatışmaların yıkıcı etkisi
gibi çoklu kriz alanlarının etkisine ön sıralarda maruz kaldılar. İşyerlerinde de demokrasi mücadelesinin ön saflarında yer aldılar. Hak ve sosyal adalet isteyenler acımasız baskılarla susturuldu. İşçi hakları bakımından dünyanın en kötü bölgesi Orta Doğu ve Kuzey Afrika oldu.
Çalışanların %60’ ı hak ve hukuktan yoksun kayıt dışı olarak çalışmakta. Bu durum artık gelişmekte olan ülkelerin ötesine geçerek platform işlerine, teknoloji yan ürünlerinde çalışanlara uzanmaktadır. Bir çeşit iş sözleşmesiyle çalışan %40’ ın dahi üçte biri güvencesiz işlerde çalışmakta ve devasa karların elde edildiği tedarik zincirlerinde insanlık dışı sömürüye maruz kalmaktadır.
ITUC Sosyal Mutabakatın yerle bir olduğunu ancak işçilerin birlikte yeni işlerle, haklarla, sosyal güvenceyle, adil ücretlerle ve yeniden güveni inşa ederek yenisini yazabileceklerini ifade ediyor. Raporda sendikalar olmadan iklim değişikliğiyle mücadele ve teknoloji değişikliği sürecinde adil geçiş olamayacağını belirtiyor.
Araştırma yapılan 148 ülkenin sıralanmasında kullanılan ITUC Küresel Haklar Göstergesine göre;
1. Hakların ara sıra ihlali : 9 ülkede
2. Hakların mükerrer olarak ihlali : 27 ülkede
3. Hakların düzenli olarak ihlali : 29 ülkede
4. Hakların sistematik olarak ihlali : 39 ülkede
5. Hakların hiçbir teminatı bulunmaması : 34 ülkede
5+. Hukuk kurallarının yok edilmesi dolayısıyla hiçbir hak garantisi bulunmaması : 10 ülkede
gözlenmiştir.